Top 10 điểm nhấn nổi bật thị trường ôtô Việt Nam năm 2021

Chỉ còn ít giờ nữa sẽ kết thúc năm 2021 với nhiều biến động trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhiều ngành nghề. Chúng tôi xin tổng hợp lại những điểm nhấn đáng chú ý của thị trường ôtô Việt năm 2021 vừa qua.

Trong năm 2021, các nhà sản xuất kinh doanh ôtô tại Việt Nam đã triển khai rất nhiều đợt triệu hồi xe, trong đó phần lớn những vụ triệu hồi lớn nhất đều xuất phát từ lỗi bơm nhiên liệu liên quan đến hàng chục nghìn xe của Toyota, Mazda, Mitsubishi...

Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2021, đã có 21 đợt triệu hồi liên quan đến gần 136.000 xe khác nhau để khắc phục lỗi. Trong đó, THACO AUTO triệu hồi 61.517 xe Mazda; Honda triệu hồi 27.640 xe Accord, Jazz, HR-V, City; Hyundai Thành Công (TC Motor) triệu hồi gần 23.600 xe Tucson; Toyota triệu hồi 16.473 xe Toyota và Lexus; Mitsubishi triệu hồi 9.156 xe Xpander, Outlander,…

Ngoài những thương hiệu trên, trong năm 2021, Mercedes-Benz nắm giữ ngôi vị là hãng xe sang có nhiều đợt triệu hồi xe lỗi với số lượng lớn khi tiến hành lần lượt 3 đợt triệu hồi. Trong đó, chỉ riêng trong tháng 10/2021, Mercedes-Benz Việt Nam phải tiến hành 2 đợt triệu hồi để khắc phục lỗi ảnh hưởng tới GLC 200, GLC 300 và C200.

Năm 2021, cũng ghi nhận nhiều hãng xe trong nước thông báo dừng bán một số mẫu xe với các lý do như: doanh số thấp, không đủ sức cạnh tranh, thiếu nguồn cung do ảnh hưởng của dịch Covid-19,…Trong đó, Ford Việt Nam đã ngừng sản xuất mẫu xe MPV cỡ lớn Tourneo kể từ tháng 6/2021, đồng thời ngừng bán mẫu SUV hạng sang cỡ lớn là Explorer để chờ đợi thế hệ mới về nước, dự kiến sẽ ra mắt vào quý I/2022.

Thương hiệu Suzuki Việt Nam tạm ngừng bán mẫu sedan hạng B Ciaz để đợi nhập khẩu Ciaz mới đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5, phiên bản cũ đạt tiêu chuẩn euro 4. Hãng xe Nhật Bản cho biết sẽ cần thời gian để nhập Ciaz mới, phù hợp với quy định, tuy nhiên chưa có thông tin về lịch hẹn.

Ngoài các mẫu xe trên, Toyota Vios GR-S cũng được cho là đã âm thầm ngừng bán tại Việt Nam do doanh số quá thấp cũng như không đủ sức cạnh tranh cùng các đối thủ trong phân khúc.

Trong năm 2021, hàng loạt các quy định mới đối với ôtô được ban hành. Trong đó, theo Thông tư 16/2021/TT-BGTVT (có hiệu lực từ 1/10/2021), chủ xe khi làm thủ tục kiểm định ôtô lần đầu hay định kỳ sẽ không phải xuất trình giấy chứng nhận bảo hiểm ôtô. Cũng theo theo Thông tư này, chu kỳ kiểm định đối với ôtô chở người các loại đến 9 chỗ có kinh doanh vận tải đã được tăng thời hạn thêm từ 6 – 12 tháng tùy trường hợp.

Bên cạnh đó, là quy định về mẫu tem kiểm định mới để phân biệt giữa ôtô có kinh doanh vận tải và ôtô không kinh doanh vận tải. Cụ thể, từ 1/10/2021, dùng mẫu tem kiểm định màu vàng cam cho xe ôtô kinh doanh vận tải, xe không kinh doanh có màu xanh, nhằm dễ nhận diện hai loại xe này.

Trong khi Thông tư số 70/2021/TT-BTC của Bộ Tài quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ, chủ mới được miễn truy thu phí sử dụng đường bộ nếu đó là xe bị tịch thu, thu hồi bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, xe của các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, xe của lực lượng quốc phòng, công an thanh lý, xe thế chấp bị ngân hàng thu hồi mà trong thời gian bị tịch thu, thu hồi, chờ thanh lý không đăng kiểm để lưu hành sau đó được bán phát mại, thanh lý.

Ngoài ra, định 10/2020/NĐ-CP quy định xe ôtô kinh doanh vận tải hành khách từ 09 chỗ trở lên phải lắp camera đảm bảo ghi, lưu trừ hình ảnh trên xe trong quá trình tham gia giao thông trước ngày 01/7/2021.

Triển lãm ôtô Việt Nam (Vietnam Motor Show –VMS) vốn được xem là “sàn diễn” lớn nhất trong năm dành cho các doanh nghiệp kinh doanh ôtô tại Việt Nam. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 bùng phát khiến ban tổ chức Triển lãm ôtô Việt Nam phải ra thông báo không tổ chức VMS 2021.

Theo công bố từ Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) và Hiệp hội các nhà nhập khẩu ô tô chính hãng Việt Nam (VIVA), Vietnam Motor Show 2021 đã có 12 thương hiệu ôtô xác nhận tham gia gồm: Audi, Ford, Honda, Jeep, Mercedes-Benz, Mitsubishi Motors, MG, Subaru, Suzuki, Toyota, Volkswagen và Volvo...

Như vậy, sự kiện thường niên quan trọng nhất của ngành công nghiệp ôtô - xe máy trong nước một lần nữa không thể diễn ra theo dự kiến, đây là năm thứ 2 liên tiếp hủy bỏ do dịch Covid-19. Thời gian cụ thể của triển lãm năm sau sẽ được Ban tổ chức Triển lãm ôtô Việt Nam đưa ra quyết định chính thức và thông báo tới công chúng trong hoặc sau quý I năm 2022, tùy vào tình hình dịch bệnh.

Thị trường ôtô Việt Nam trong năm 2021 ghi nhận những cuộc đua giảm giá kéo dài trong nhiều tháng liên tiếp. Nguyên nhân của các đợt giảm giá triền miên nhằm để kích thích thị trường, giải phóng hàng tồn kho trong thời gian thị trường chững lại bởi ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Theo đó, các hãng xe và đại lý bán ôtô tới các cửa hàng xe ô-tô cũ đều tung ra các chương trình khuyến mại, giảm giá mạnh chưa từng có. Và các ưu đãi cũng áp dụng đối với đủ các dòng xe, từ giá rẻ đến hạng sang. Thậm chí, kể cả những mẫu xe ôtô được coi là “xe quốc dân”, đứng top bán chạy trong nhiều tháng liền như xe Toyota Vios cũng không thể đứng ngoài cuộc chơi.

Đặc biệt, bên cạnh những mẫu xe phổ thông tung mức ưu đãi từ 30 – 80 triệu đồng thì rất có nhiều mẫu xe hạng sang cũng được giảm giá đến vài trăm triệu đồng. Ðiển hình như dòng xe hạng sang Mercedes-Benz S-Class có những đợt giảm từ 100 - 250 triệu đồng, cộng thêm ưu đãi trước bạ, ưu đãi có thể tới hơn 500 triệu đồng. Hay BMW vẫn giảm giá cho phần lớn các xe trong danh mục sản phẩm với mức giảm cao, tiêu biểu như mẫu xe BMW X7 được giảm với mức giá kỷ lục lên tới 810 triệu đồng.

Theo số liệu từ VAMA, trong 6 tháng đầu năm 2021, lượng tiêu thụ ôtô của thị trường Việt chỉ đạt 107.183 xe, giảm 30,5% so với cùng kỳ năm ngoái (bán 154.273 xe). Đây là mức doanh số thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại đây.

Chưa dừng lại ở đó, tới tháng 8 doanh số bán hàng toàn thị trường tháng 8 chỉ đạt 8.884 xe, giảm tới 57% so với cùng kỳ năm 2020. Qua đó, nối liền tháng thứ 5 liên tiếp doanh số bán ô tô tại thị trường Việt Nam trên đà “rơi tự do” trong năm 2021. Điều đáng nói, tháng 8/2021 cũng là tháng có doanh số bán ôtô thấp nhấp kể từ năm 2015 đến nay.

Nguyên nhân chính là do giai đoạn giãn cách xã hội kéo dài tại nhiều tỉnh thành, 100% các cửa hàng kinh doanh buôn bán các mặt hàng thiết yếu đều phải đóng cửa, trong đó có các hãng xe và cả các cửa hàng kinh doanh ôtô. Hầu hết các hãng xe như: Ford, TC Motor, Toyota, Nissan, VinFast đều đóng cửa để đảm phòng chống dịch Covid-19 cũng gây ảnh hưởng không nhỏ tới sản lượng sản xuất xe hơi ở Việt Nam.

Mặc dù năm 2021 thị trường ôtô Việt chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, tuy nhiên vẫn ghi nhận hàng loạt mẫu xe mới hay bản nâng cấp ra mắt. Song, thay vì tổ chức sự kiện ra mắt xe đình đám như những năm trước đây, các hãng đã chuyển sang tổ chức bằng hình thức trực tuyến.

Theo đó, nhờ nền tảng công nghệ thời đại 4.0, trong năm qua xe mới vẫn đều đặn ra mắt khách Việt, trải đều từ phân khúc phổ thông đến cao cấp. Trong đó phải kể tới bản nâng cấp của Toyota Vios, Hyundai Santa Fe,Hyundai Tucson, Isuzu D-Max, Mitsubishi Attrage, Volkswagen Tiguan, Mercedes-Benz C-class, Mercedes-Benz E-class hay BMW Series 5,…là những cái tên hâm nóng thị trường.

Đặc biệt, Thaco cũng liên tiếp ra mắt các mẫu xe hoàn toàn mới như KIA Seltos, KIA Sonet, KIA K5. Thương hiệu xe Toyota Việt Nam cũng ra mắt mẫu xe hoàn mới là Raize – đối thủ cạnh tranh với Sonet hay hãng xe VinFast ra mắt mẫu ô tô điện thông minh đầu tiên tại thị trường Việt Nam - VF e34.

Cùng với đó là rất nhiều mẫu xe mới như: Mazda CX-30, CX-3, Lexus IS, Lexus LM350, Aston Martin DBX, Mercedes-Maybach GLS600, bộ đôi Ferrari Roma, SF90 Stradale.

Bất chấp doanh số bán ôtô của thị trường Việt sụt giảm đáng kể do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượng xe nhập khẩu về vẫn tăng khá mạnh trong năm 2021. Đáng chú ý, dù chưa hết năm 2021, thế nhưng lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu vượt xa kết quả nhập khẩu trong cả năm của những năm trước đây.

Cụ thể, luỹ kế 11 tháng của năm 2021, lượng ôtô nguyên chiếc được nhập về Việt Nam đạt 144.971 xe. Nếu so với cả năm 2020 (đạt 109.530 xe), lượng xe trong 11 tháng của năm 2021 đã nhiều hơn gần 40.000 xe. Trong khi, năm đạt kỷ lục nhiều nhất trước đây là 2019 cũng chỉ đạt 139.427 xe.

Trong đó, Thái Lan, Indonesia và Trung Quốc vẫn là 3 cái tên dẫn đầu về tổng lượng ôtô nguyên chiếc nhập về Việt Nam. trong 11 tháng qua với 134.268 xe, chiếm gần 93%. Trong đó, Thái Lan đạt 73.838 xe, kim ngạch 1,37 tỷ USD; Indonesia đạt 42.022 xe, kim ngạch 530 triệu USD và Trung Quốc đạt 18.408 xe, kim ngạch 694,8 triệu USD.

Một tin vui cuối năm dành cho các mẫu xe được sản xuất, lắp ráp trong nước chính là Ưu đãi phí trước bạ từ Chính phủ. Cụ thể, ngày 26/11, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã đồng ý với đề xuất của Bộ Tài chính giảm mức thu lệ phí trước bạ đối với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước bằng 50% mức thu hiện hành và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022.

Đây là lần thứ hai trong 2 năm qua, lệ phí trước bạ với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước được giảm một nửa, trước những khó khăn, tác động của dịch Covid-19 đến doanh nghiệp sản xuất trong nước.

Trên thực tế, giảm phí trước bạ không giúp giảm giá xe nhưng sẽ giảm các chi phí để xe lăn bánh. Việc giảm loại phí này cũng nhằm kích cầu tiêu dùng thị trường xe trong nước. Năm ngoái, khi áp dụng chính sách giảm 50% vào nửa cuối năm, số thu lệ phí trước bạ theo chính sách giảm 7.314 tỷ nhưng tổng số thu ngân sách nhà nước tăng 14.110 tỷ đồng.

Tháng 10/2021, VinFast chính thức ra mắt mẫu ôtô điện thông minh đầu tiên tại thị trường Việt Nam - VF e34. Xe được định vị là mẫu SUV hạng C, nằm chung phân khúc với Mazda CX-5, Hyundai Tucson.

Đáng chú ý, VinFast đã thực hiện đúng lộ trình của mình khi ngày 25/12 bắt đầu bàn giao xe điện VF e34 cho khách hàng đặt cọc trước đó. Đây được xem là một dấu mốc quan trọng trên thị trường ôtô Việt Nam đối với loại phương tiện giúp giảm khí thải ra môi trường.